Η αρρώστια των πεύκων: Πριν αρχίσουμε να βρίσκουμε άδειες κυψέλες...

Αδιαμφισβήτητα ο πεύκος αποτελεί μια τεράστια πηγή μελιού για την Ελληνική Μελισσοκομία. Όμως κρύβεται και μια μεγάλη "αρρώστια", μέσα σε αυτά τα δάση, και είναι βέβαιο ότι χάνονται πολλά μελίσσια απο αυτή. Χιλιάδες δεκάδες μελίσσια γεμίζουν τους δρόμους και τις πλαγιές, στη Βόρεια Εύβοια, τη Χαλκδική, τη Θάσσο, τη Κρήτη, τα νησιά μας, και όπου ο εργάτης δίνει μέλι. Υπάρχουν μελισσοκόμοι, που είναι διατεθημένοι να θησιάσουν μερικά από τα καλύτερα τους μελίσσια, προκειμένου να τρυγήσουν αυτό το πολυπόθητο μέλι. Πάμε σήμερα να εξηγήσουμε μερικες απο τις παράπλευρες απώλειες που έχει ο πεύκος, και που θα πρέπει να γνωρίζει κάθε μελισσοκόμος.

1. Έλλειψή γύρης, και υπερκόπωση του πλυθησμού
Τα μελίσσια που μπαίνουν στο πεύκο, σχεδόν πάντα βρίσκονται σε έλλειμα γύρης. Οι μέλισσες δυσκολεύονται να βρούνε γύρη και νέκταρ απο λουλούδια, το οποίο συνεπάγεται μικρούς και αδύναμους γόνους. Καθώς τα μελίσσια αρχίζουν να βρίσκουν αύθονες ποσότητες μελιού, αρχίζουν τη συλλογή, κυρίως κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες (έχει υγρασία), και όπως συμβαίνει με κάθε μελίτωμα καταπονούνται. Φυσικά ένας έμπειρος μελισσοκόμος, με πείρα στο πεύκο, και αγάπη στα μελίσσια του, μπορεί να καταφέρει μεγάλη παραγωγή μελιού και ταυτόχρονα να κρατήσει σε καλή κατάσταση τα περισσότερα μελίσσια του, φεύγοντας απο το πεύκο την ώρα που πρέπει.

Η κατάλληλη στιγμή να πάρουμε τα μελίσσια μας....
Συνήθως οι μελισσοκόμοι φεύγουν στο δεύτερο βάρεμα.
Αυτό εξαρτάται εξολοκλήρου απο τη κατάσταση που βρίσκονται τα μελίσσια μας. Πολλοί μελισσοκόμοι για να παρατείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο αυτή τη περίοδο, δίνουν γυρεόπιτα στα μελίσσια τους, υπολογίζοντας ότι για κάθε 1 κιλό γυρεόπιτας ενισχύουμε με 1 πλαίσιο γόνο κάθε μελίσσι. Η γυρεόπιτα δεν αποθηκεύεται αλλά ταίζεται κατευθείαν στο γόνο, έτσι δεν επηρεάζει την ποιότητα του μελιού. Αυτό συμβαίνει κυρίως ανάμεσα απο το 1ο και 2ο βάρεμα που τα μελίσσια δεν βρίσκουν ούτε γύρη ούτε μέλι. Εκτός της περίπτωσης που το πεύκο είναι παρδαλό, δηλαδη δίνει μέλι συνεχόμενα. Συνήθως η κατάλληλη στιγμή να φύγει ένας μελισσοκόμος, είναι όταν δεί κακή εικόνα των μελισσιών του, με ελάχιστους γόνους, και πτώση πλυθησμού της κυψέλης, μετά το 1ο βάρεμα. Πολλές φορές βέβαια έχει αποδειχθεί ότι με λίγη υπομονή, και με ενίσχυση γυρεόπιτας, η χρονιά αντιστράφηκε και τα μελίσσια πήραν καλά μέλια. Ο πεύκος έχει ρίσκο, ιδίως σε όσους πρέπει να ταξιδέψουν πολλά χιλιόμετρα για να βρούνε μέρος

Πως οι μέλισσες παίρνουν το μέλι απο τον πεύκο, γράφει ο Δημήτρης:
Ο εργάτης είναι ένα πολύ λαίμαργο έντομο το οποίο σαν τσιμπούρι τρέφεται συνεχώς από τον χυμό του πεύκου. τον χυμό αυτό τον μετατρέπει σε γλυκόζη για να παράξει ενέργεια όπως τα περισσότερα όντα του πλανήτη.τη νύχτα όταν πέφτει η θερμοκρασία παγώνει ο όγκος του χυμού στον οργανισμό του και το αποβάλει εκτός σώματος για να ζεσταθεί το σώμα του. ετσι τις πρώτες πρωινές ώρες προλαβαίνουν οι μέλισσες ως μελίτωμα πλέον και το συλλέγουν. εαν η νύχτα είναι ξηρή χωρίς υγρασία ξεραίνεται και δεν το παίρνουν. επισης αν η νύχτα είναι ζεστή δεν το αποβάλει ως μελίτωμα οπότε δεν θα βρουν το πρωί. συνοψιζοντας για να υπάρχει ικανή μελιτοφορια στο πεύκο χρειάζονται κρύες και υγρές νύχτες και μεγάλοι πληθυσμοί εργάτη γιατί ο εργάτης πλήττεται και από τους καύσωνες.



Η αρρώστια των πεύκων
Δυστυχώς εκτός απο την παραγωγή μελιού, στον πεύκο χάνονται πολλά μελίσσια. Πολλοί μελισσοκόμοι, πάνε με τι φιλοσοφία να το παλέψουν μέχρι τέλους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει πως το τέλος θα πάρουν αρκετά λιγότερα μελίσσια, η που θα χρειαστεί να συνεννώσουν αρκετά. Ο λόγος είναι πάντα για τη συλλογή μελιού, η οποία στο πεύκο αν είναι για πολύ μεγάλη περίοδο, υπάρχει αυτός ο κίνδυνος.

Το χειρότερο σενάριο, μετά το πεύκο στο ξεχειμώνιασμα:
Οι επαγγελματίες μελισσοκόμοι που πάνε στο πεύκο, εφαρμόζουν ανελλιπώς προληπτικές θεραπείες, τόσο για τη βαρρόα όσο και για τη νοζεμίαση. Ο λόγος που δίνουν τόσο σοβαρή σημασία σε αυτές τις 2 ασθένειες, είναι επειδή ο πεύκος αδυναμώνει αισθητά το ανοσοποιητικό των μελισσών, και οι ασθένειες δίνουν το τελειωτικό χτύπημα. Όσοι μελισσοκόμοι δεν έχουν υγιή μελίσσια στο πεύκο, και καταπονηθούν απο έλλειψη γύρης σε συνδιασμό με υπερκόπωση συλλέγοντας μελι, είναι βέβαιο ότι δεν θα βγάλουν χειμώνα.

Μελίσσια που πεθαίνουν αργότερα...
Πολλές φορές η βαρρόα και η νοζεμίαση σε συνδιασμό, δεν δείχνουν εμφανή προβλήματα απο νωρίς. Συνήθως είναι πλέον αργά όταν βλέπουμε το πρόβλημα, και τότε τα μελίσσια είναι χαμένα απο χέρι...

Ο πεύκος δινει περισσότερο μέλι απο άλλες νομές
Αν και κρύβει κινδύνους, ενας επιμελής και σωστός μελισσοκόμος μπορεί να καταφέρει υψηλά αποτελέσματα. Ο πεύκος πλέον αποτελεί μια πιο σίγουρη νομή, αν τη συγκρίνουμε με τον Έλατο που δίνει μια φορά στα 3 χρόνια, η τις ανθοφορίες που τόσο πολύ επηρεάζονται απο τα καιρικά φαινόμενα. Για να πάρει κανείς μέλι όμως χρειάζονται κάποιες βασικές προυποθέσεις...

Μερικά μυστικά που έχει γράψει ο επαγγελματίας μελισσοκόμος Μόσχος Ντιώνιας, για όσους μελισσοκόμους προετοιμάζουν μελίσσια για το πεύκο:

Από την εμπειρία μου χρόνια στο Πεύκο:
1. Ο κύκλος του εργάτη δεν είναι σταθερός και αξιολογείται διαφορετικά από χρονιά σε χρονιά και από περίοδο σε περίοδο.
2. Τα μελίσσια πρέπει να έχουν πληθυσμούς 3 φορές μεγαλύτερους από τον αριθμό των κελιών του γόνου δηλαδή μέλισσες που δεν έχουν εκθρέψει γόνο.
3. Οι θερμοκρασίες παίζουν κυρίαρχο ρόλο καθώς και η υγρασία.
4. Αν το μελίσσι δεν πετάει 6-7 ώρες στο πεύκο δεν έχουμε αποδόσεις.

Μελίσσια που γονεύουν με φτωχές γύρες και με σιρόπι θα αποδώσουν λιγότερο μέλι στο πεύκο από αυτά που μένουν χωρίς διεγερτική, μαζεύουν μόνο γύρες και μένουν ξεκούραστα δίχως εκτροφή γόνου.