Χειρισμοί για επιθετικά μελίσσια: Είναι λύση να κόψουμε παραφυάδες;

Έχω ένα τριαντάρι  μελίσσι πολύ επιθετικό, ιδιαίτερα μετά την πορτοκαλιά που δεν βρίσκει και πολλές τροφές είναι αδύνατο να το επιθεωρήσω. Να το κόψω σε παραφυάδες; Είναι σωστή λύση αυτή; Ευχαριστω!

Απάντηση...
Καταρχήν δεν είσαι ο μόνος που βλέπεις τέτοια επιθετική συμπεριφορά στα μελίσσια. Συγκεκριμένα η απότομη διακοπή μελιτοέκκρισης σε συνδυασμό με τον αυξημένο πλυθησμό συλλεκτριών αλλά και τη γεννετική προδιάθεση δημιουργούν ένα εξαιρετικά επιθετικό μελίσσι. Η έλλειψη νεκταροέκκρισης νευριάζει έντονα τις μέλισσες οι οποίες αντί να ασχολούνται με την συλλογή μελιού επιτίθονται στο μελισσοκόμο κατά την επιθεώρηση. Επίσης το 30άρι μελίσσι έχει πολύ μεγάλο πλυθησμό σε συλλέκτριες, οι οποίες είναι ευέξαπτες, προστατευτικές στο μελίσσι τους, και αν δεν βρίσκονται χορτάτες, να εργάζονται τότε μπορούν να γίνουν πολύ επιθετικές και άγριες.


Έχετε αναρωτηθεί γιατί τα μικρά μελίσσια είναι τόσο ήρεμα; Γιατί οι παραφυάδες είναι τόσο εύκολες σε όλους τους χειρισμούς και οι μέλισσες κάθονται κυριολεκτικά σαν αρνάκια; Μα φυσικά γιατί υπάρχουν πολύ λίγες συλλέκτριες, και πολλές περισσότερες νεαρές παραμάνες μέλισσες. Οι μέλισσες που επιτίθονται είναι οι μεγάλες σε ηλικία δηλαδή οι συλλέκτριες οι φρουροί κλπ. Όταν ένα μελίσσι έχει πολύ νεαρό πλυθησμό κάθεται πολύ ήρεμο, γιατί όπως καταλαβαίνετε απουσιάζει η μερίδα του πλυθησμού που έχει επιθετικότητα.

Όσο μεγαλώνουν λοιπόν τα μελίσσια, τόσο πιο "ευέξαπτα" γίνονται, και αν νέος μελισσοκόμος δεν τα χειρίζεται με ήρεμες κινήσεις και ζουλάει μέλισσες είναι πολύ πιθανό να τα νευριάσει. Ξέρετε όταν η μέλισσα σκοτωθεί μέσα στη κυψέλη αμέσως δίνει μύνημα. Και με λίγες απότομες κινήσεις μπορούμε να μετατρέψουμε ένα μελίσσι σε επιθετικό. Αυτό το τονίζω για τους νέους μελισσοκόμους. Όμως το κυριότερο χαρακτηριστικό κατά τη γνώμη μου είναι να δουλεύουν τα μελίσσια. Θα σας πω ένα παράδειγμα για καταλάβετε τη σημαντικότητα αυτού του παράγοντα. Έχουμε ένα μεγάλο μελίσσι μετά τη πορτοκαλιά σε κενό ανθοφορίας, και δεν δουλευει καθόλου. Οι μέλισσες λοιπόν έχουν άδειες τις κοιλιές τους, δεν χτίζουν και αδυνατούν να θρέψουν σωστά τον γόνο.

Και όταν οι συλλέκτριες μέλισσες δεν δουλεύουν γίνονται επιθετικές! Πολύ επιθετικές! Αφού δούμε λοιπόν την αυξημένη επιθετικότητα το μετακινούμε στο βουνό, όπου υπάρχει μεγάλη ανθοφορία απο χορτονομή, και δίνει ταυτόχρονα ο έλατος. Μέσα σε μικρό διάστημα θα δούμε το ίδιο μελίσσι να γίνεται πολύ ήρεμο σε σημείο να νομίζουμε οτι κοιτάμε λάθος μελίσσι. Αυτό το έχω δεί άπειρες φορές να συμβαίνει, δηλαδή μελίσσι που συλλέγει είναι ήρεμο. Βέβαια αυτό δεν είναι πάντα κανόνας, γιατί μερικά μελίσσια έχουν γεννετική προδιάθεση και φταίει η βασίλισσα που χρειάζεται αντικατάσταση.

Μεγάλη επιθετικότητα δημιουργεί επίσης η βαρρός! Τα παράσιτα τρυπάνε τις μέλισσες και αυτές μη μπορώντας να τα αντιμετωπίσουν ξεσπούν παντού γύρω τους. Το μελίσσι προσπαθεί να αναπτύξει αμυντική συμπεριφορά, όμως αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο σε εμάς και όχι τη βαρρόα. Έτσι όταν βλέπουμε πολύ επιθετικά μελίσσια, καλό είναι να ρίχνουμε και μια ματιά στη βαρρόα. Μπορεί απο κάποιο λάθος το χειμώνα να μας ξέφυγε ένα μελίσσι, η για κάποιο λόγο να ανέπτυξε περισσότερη βαρρόα απο τα υπόλοιπα. Για να τεστάρουμε αν υπάρχει βαρρόα ανοίγουμε κηφηνοκελιά. Αν 1 στα 5 έχει βαρρόα το πρόβλημα είναι τεράστιο!

Εξίσου σημαντικοί παράγοντες είναι το σωστό κάπνισμα του μελισσιού. Υπάρχουν πολλοί μελισσοκόμοι που βάζουν μέσα στο καπνηστήρι εφημερίδες χαρτόνια και υλικά που περιέχουν συνθετικές ουσίες. Αυτά τα υλικά αφήνουν υψηλούς ρύπους στο μέλι, μυρωδιά άσχημη, και φυσικά ενοχλούν πάρα πολύ τις μέλισσες. Ο μελισσοκόμος πρέπει να μαζεύει απο τα πεύκα, ξερά χόρτα πευκοβελόνες, που βγάζουν τον πιο απαλό και ευχάριστο για τις μέλισσες καπνό.

Η ώρα που γίνεται η επιθεώρηση στο μελισσοκομείο είναι τότε που πετάνε οι μέλισσες. Για νωρίς την Άνοιξη η καλύτερη ώρα είναι όταν έχει πολύ ήλιο και την περισσότερη ζέστη. Καθώς μεγαλώνει η μέρα και αυξάνει η ζέστη, επιλέγουμε ώρες που πετάνε οι μέλισσες και δεν κάνει υπερβολική ζέστη. Πχ στις 11 το πρωί.

Αν έχουμε επιθετικό μελίσσι που δεν μπορούμε να το ηρεμήσουμε εφαρμόζοντας όλα τα παραπάνω, πάει να πεί οτι είναι στα γονίδια της βασίλισσας. Σε μια τέτοια περίπτωση λοιπόν για να μη χάσουμε τη βασίλισσα κόβουμε σε παραφυάδες το μητρικό μελίσσι, αν μπορούμε επιλέγουμε γόνο απο άλλο μελίσσι για να μην μεταδώσουμε την επιθετικότητα στις παραφυάδες. Με αυτό το τρόπο αμέσως αμέσως σπάμε το μελίσσι, μειώνονται σχεδόν όλες οι συλλέκτριες και γίνονται παραμάνες, δηλαδή εσωτερικές μέλισσες. Μεσα απο τη διαδικασία χάνουν και την επιθετικότητα τους. Το μητρικό μελίσσι μπορεί να γίνει τόσο ήρεμο όπως στην αρχή της Άνοιξης.