Widget Recent Post No.

Ποιότητα μελιού


Ποια τα κριτήρια – Πως επιβεβαιώνεται – Πως συμβάλει στην διαμόρφωση τιμής.


Σήμερα θα ασχοληθούμε με την ποιότητα του μελιού που είναι ένα κορυφαίο θέμα της ελληνικής μελισσοκομίας. Και το αποκαλούμε κορυφαίο, γιατί αποτελεί μια από τις πτυχές του τρίπτυχου Ποσότητα - Ποιότητα - Κανάλι διάθεσης, που καταλήγουν στο  «δια ταύτα» μιας μελισσοκομικής επιχειρήσεις. Δηλαδή, στο ποια είναι τελικά τα έσοδα από έναν μελισσοκομικό κύκλο!

Η ποιότητα του μελιού είναι το βασικό όπλο των ελλήνων μελισσοκόμων, απέναντι σε έναν ανελέητο και πολλές φορές «αθέμιτο» ανταγωνισμό, με την έννοια πως έχουν να αντιπαρατεθούν με εισαγώμενα «ευρωπαϊκά» μέλια τρίτων χωρών!


Βλέπετε, η ευρωπαϊκή νομοθεσία, επιτρέπει στους ευρωπαίους εισαγωγείς - συσκευαστές μελιών, να βαφτίζουν «ευρωπαϊκά» τα πάμφθηνα μέλια που εισάγουν από τρίτες-τριτοκοσμικές χώρες, με εξευτελιστικά μεροκάματα και ανύπαρκτους εργατικούς νόμους.
Αυτός είναι ο λόγος που οι ευρωπαίοι καταναλωτές – ανάμεσα τους και οι έλληνες φυσικά – μπορούν να βρουν στα σούπερ μάρκετ, μέλι πορτοκαλιάς - προέλευσης Δανίας,... για παράδειγμα - παρ όλο που στην Δανία δεν υπάρχουν πορτοκαλιές.. ούτε στα μουσεία της!!!

Τι εννοούμε όμως όταν αναφερόμαστε στην ποιότητα του μελιού και με τι κριτήρια χαρακτηρίζουμε  ένα μέλι ποιοτικό και ένα άλλο μέλι ... μη ποιοτικό?
Η απάντηση είναι πως υπάρχουν δυο διαφορετικά κριτήρια για αυτό το διαχωρισμό.

Το ένα κριτήριο, είναι καθαρά υποκειμενικό και έχει να κάνει με τα γούστα και τις προτιμήσεις του καταναλωτή, που και αυτά με τη σειρά τους επηρεάζονται από τη γεύση, το άρωμα, το χρώμα και πολύ συχνά, την «συναισθηματική του εμπλοκή» με το υπέροχο αυτό δώρο της φύσης!

Αν τώρα κάποιος αναρωτηθεί τι εννοούμε όταν λέμε συναισθηματική εμπλοκή του καταναλωτή, θα του απαντήσουμε πως πολλά προϊόντα και πάνω από όλα το μέλι, αγγίζουν το θυμικό του καταναλωτή, δηλαδή η επιλογή τους ξεπερνάει το μυαλό και την κοινή λογική του, και αγγίζει την ίδια του την ψυχούλα!!!
Σε αυτό το «ψυχολογικό κριτήριο» θα επανέλθουμε στη συνέχεια, γιατί  κατά τη γνώμη μας, πάνω σε αυτό θα πρέπει να επενδύσουν, οι έλληνες μελισσοκόμοι, κυρίως όσον αφορά την προσέγγιση της εγχώριας αγοράς!

Το άλλο κριτήριο είναι απόλυτα αντικειμενικό και έχει να κάνει κυρίως με τις προδιαγραφές που ορίζει ο νόμος σχετικά με το μέλι όσον αφορά την περιεκτικότητα του σε κάποια επί μέρους συστατικά και δείκτες, όπως αυτός  της υγρασίας, της οξύτητας, της διαστάσης, του HMF, των ζαχάρων και της τέφρας. Στα αντικειμενικά κριτήρια που ελέγχονται επίσης από τον νόμο, περιλαμβάνεται και ο βαθμός επιβάρυνσης του μελιού  από υπολείμματα χημικών και φαρμακευτικών  σκευασμάτων,  που χρησιμοποιούν οι αγρότες για τις καλλιέργειες τους, μα κυρίως και οι ίδιοι οι μελισσοκόμοι, για την καταπολέμηση των ασθενειών μελισσιών – σαν να λέμε Βαρρόα!!!

Γιατί όμως έχουν μπει αυτά τα όρια και γιατί κάποια μέλια βγαίνουν εκτός ορίων και χαρακτηρίζονται μη κανονικά? Ο νομοθέτης έχει τον προφανή σκοπό να προστατεύσει τον καταναλωτή τόσο από την νοθεία, όσο και από την ανεξέλεγκτη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων, κυρίως από τους ίδιους τους μελισσοκόμους.

Η νοθεία ενός μελιού μπορεί να γίνει με δυο βασικούς τρόπους.
Ο πρώτος τρόπος γίνεται  με την ανάμειξη του μελιού με γλυκόζη ή ισογλυκόζη και σπάνια γίνεται από επαγγελματίες μελισσοκόμους. Στην πρακτική αυτή καταφεύγουν συνήθως κάποιοι ασυνείδητοι μικροέμποροι- διακινητές μελιού, που πουλάνε τα «προϊόντα» τους αυτά πόρτα-πόρτα, μέσα από ένα κύκλωμα ηλικιωμένων και σεβάσμιων, κατά τα άλλα, κυριών.

Ο δεύτερος τρόπος νοθείας του μελιού, γίνεται με την τροφοδότηση (το τάισμα) των μελισσών με σιρόπι, την εποχή της συλλογής. Σε αυτή τη περίπτωση οι μέλισσες μετατρέπουν το σιρόπι ζάχαρης σε μέλι, το ανακατεύουν με το φυσικό μέλι και το αποτέλεσμα είναι, ο μελισσοκόμος να τρυγά μέλι νοθευμένο! Αυτή η πρακτική άλλοτε γίνεται από άγνοια ή ατζαμοσύνη και άλλοτε σκόπιμα και επί τούτου, από τους μελισσοκόμους. Το δυστύχημα είναι πως αρκετοί «συνάδελφοι», αυτό το κάνουν εξ συστήματος, ιδιαίτερα στην ανθοφορία του θυμαριού και μάλιστα σε κάποιες περιοχές αυτό αποτελεί κοινή πρακτική και είναι ένα κοινό τοπικό «μυστικό».

Ένας ακόμα τρόπος – παλιότερος αυτός – νόθευσης του μελιού γίνεται με την προσθήκη αλευριού ή αμύλου μέσα στην μάζα του μελιού, με κύριο σκοπό να αυξηθεί το ειδικό του βάρος και έτσι να πουληθεί αυτό σε τιμή υψηλότερη από αυτή που πραγματικά αξίζει!!
Αυτού του είδους η νοθεία όμως μπορεί να ανιχνευθεί εύκολα και από τους ίδιους τους καταναλωτές, με τη διάλυση του μελιού σε κρύο νερό, οπότε οι κόκκοι της πρόσμιξης πέφτουν στον πάτο του ποτηριού . 

Αποτέλεσμα όλως αυτών είναι, κάθε χρόνο, να συλλαμβάνονται από τον ΕΦΕΤ μελισσοκόμοι από όλη την Ελλάδα με νοθευμένα και ακανόνιστα μέλια, μερικοί μάλιστα κατ εξακολούθηση! Αυτοί όλοι οι «συνάδελφοι» γίνονται αιτία να δυσφημίζεται το ελληνικό μέλι στην αγορά, να υποβαθμίζεται η πραγματική του αξία στην συνείδηση των καταναλωτών και έτσι να χάνεται το «θυμικό πλεονέκτημα» πού λέγαμε πιο πάνω.

Θα ήταν βέβαια παράληψη μας, αν δεν αναφέραμε και το αντίστροφο γεγονός, εκείνο δηλαδή που κάποιοι, καθ όλα νόμιμοι και τίμιοι συνάδελφοι μελισσοκόμοι, διαπομπεύονται και σύρονται άδικα στα δικαστήρια, επειδή ο νόμος – ο ελλιπής και πολλές φορές αντιφατικός ελληνικός νόμος – δεν έχει προβλέψει τα αυτονόητα.

Πως  δηλαδή, κάποια μέλια από την φύση τους δεν μπορούν να βρεθούν εντός των ορίων που έχει θέσει – ο νόμος – σε κάποιους από τους δείκτες τους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μέλι της καστανιάς που ενώ είναι ανθόμελο έχει χαρακτηριστεί μελίτωμα, με αποτέλεσμα οι δείκτες του σε ζάχαρα να ξεφεύγουν από τα όρια που βάζει ο νόμος!! Αυτό είναι ένα κενό του νόμου που πρέπει οπωσδήποτε να διορθωθεί για να αποκατασταθούν παρανοήσεις και αδικίες.

Κλείνοντας, να επισημάνουμε πως οι μεν «απρόσεκτοι» μελισσοκόμοι πρέπει να αντιληφθούν το συμφέρον τους και να γίνουν περισσότερο «προσεκτικοί» στους χρόνους τροφοδοσίας των μελισσιών τους, η δε πολιτεία να φροντίσει να αναμορφώσει τις αγοραστικές διατάξεις που σχετίζονται με τους μικροσκοπικούς δείκτες κάποιων τύπων μελιού.

Το συμφέρον δε των απρόσεκτων συναδέλφων που αναφέρουμε πιο πάνω και που φυσικά συμπίπτει με το συμφέρον ολόκληρου του κλάδου, είναι να διασφαλιστεί με κάθε θυσία η καλή φήμη και η θετική ανταπόκριση που έχει στην συνείδηση του έλληνα καταναλωτή το ελληνικό μέλι, το οποίο έτσι και αλλιώς αποτελεί ένα ξεχωριστό διατροφικό προϊόν και είναι ένα υπέροχο δώρο της φύσης και των μελισσιών μας.

Μόνο αν γίνει αυτό και οι έλληνες καταναλωτές συνεχίσουν να εμπιστεύονται το υπέροχο μέλι του τόπου μας, θα μπορέσουμε εμείς οι έλληνες μελισσοκόμοι, να ανταγωνιστούμε τα φτηνά εισαγώμενα μέλια και να διαθέσουμε τα προϊόντα μας σε αξιοπρεπείς τιμές, που να ανταποκρίνονται στο πραγματικό μας κόστος, και που θα αμείβουν τους κόπους και τις αγωνίες μας. 
Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια