Τα μυστικά της βιολογικής μελισσοκομίας: Πως θα γίνω βιολογικός μελισσοκόμος bio, όλες οι δυσκολίες...

Σήμερα θα μιλήσουμε για την βιολογική μελισσοκομία, και τι χρειάζεται για να πάρουμε την έγκριση. Δυστυχώς υπάρχουν μερικά προβλήματα στη διαδικασία, και σήμερα θα μιλήσουμε απο την εμπειρία. Εγώ είμαι ένας μελισσοκόμος που κάνω συμβατική μελισσοκομία. Ωστόσο με ενδιαφέρει να πάρω την έγκριση και να κάνω τα μελίσσια βιολογικά. Όταν ξεκίνησα τη διαδικασία, και πήρα το πρώτο χαρτί στα χέρια μου, μου ζητήθηκε...
1. Τα Μελίσσια μου να μην έχουν σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων χωράφι με καλλιεργια γιατί η μέλισσα θα πάει και εκεί που έχει φάρμακα
2. επίσης μου ζητήθηκε να μην υπάρχει σε ακτίνα 5 χιλ άλλο μελισσοκομιο
3. μου ζητήθηκε να μην ταΐζω γιατί η ζάχαρη προέρχεται από καλλιέργεια που χρησιμοποιουνται φάρμακα
4 μου ζητήθηκε να γίνονται τακτικοί έλεγχοι στην μελισσοκομική μονάδα για την τήρηση αυτόν τον κανόνων...
Το ερώτημα είναι, πως ξεπερνάει ένας μελισσοκόμος αυτά τα προβλήματα; Πως μπορούν να τηρηθούν όλες αυτές οι προυποθέσεις ταυτόχρονα; Ισχύουν πράγματι όλα αυτά, η μόλις έρθει ο έλεγχος είναι λίγο πιο ελαστικοί;

Απάντηση επαγγελματία μελισσοκόμου...
Ασχολούμαι με τη βιολογική μελισσοκομία αρκετά χρόνια. Η έγκριση είναι δύσκολο να την πάρεις, αλλά όχι ακαρόρθωτο. Πλέον οι υπηρεσίες αυτές - μεγάλες εταιρίες - που δίνουν την έγκριση, μπορούν και ελέγχουν, ακόμη και την τοποθεσία των μελισσιών απο Δορυφόρο, για ύπαρξη συμβατικών καλλιεργειών. Πρέπει όντως η τοποθεσία των μελισσιών να είναι σε μεριά χωρίς καλλιέργειες που πηγαίνει η μέλισσα, όπως πχ βαμβάκια, ηλιόσποροι, τριφύλλια, καλαμπόκια κλπ. για 5 χιλιόμετρα ακτίνα. Αντιθέτως μελιτοφορίες όπως πεύκο, ρείκια, κουμαριές, ιτιές κλπ, είναι ιδανικές για βιολογική μελισσοκομία και μπορεί ο μελισσοκόμος να τοποθετήσει το μελισσοκομείο του άφοβα. Δυστυχώς η ευτυχώς, το να πάρει κάποιος έγκριση δεν είναι το ίδιο εύκολο για όλους. Έχω ακούσει πολλές περιπτώσεις που γίνεται με "μέσο" κάποιον γνωστό, και όλα γίνονται πολύ πιο εύκολα...



Όσον αφορά την ύπαρξη μελισσιών, ξέρουμε ότι αυτό είναι αδύνατο, και απο όσους μελισσοκόμους γνωρίζω, όλοι θα έχουν κάποια μελίσσια κάπου κοντά τους. Βιολογική μελισσοκομια χωρίς καθόλου μελισσοκομεία γύρω σου για τόσα χιλιόμετρα δεν γίνετε. Γίνετε όμως να είμαστε όσο πιο απομακρυσμένοι γίνετε, και όλα να είναι οκ. Πχ στο έλατο βρίσκουμε μια απομακρυσμένη μεριά που δεν την γνωρίζει ο υπόλοιπος κόσμος για να είμαστε οκ.

Για την ζάχαρη και τα ταίσματα, στα μελίσσια, στη βιολογική μελισσοκομία απαγορεύεται. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η μόνη περίπτωση που μπορεί να γίνει δεκτό ένα ταίσμα, είναι όταν πας τα μελίσσια λιμοκτονούν, πεινάνε και πας να τα χάσεις. Στη περίπτωση αυτή επιτρέπεται να τα ταίσεις με βιολογική ζάχαρη. Αν λόγω κακού προγραμματισμού, παραταθεί η περίοδος ταίσματος, μπορεί να χάσεις την πιστοποίηση για τη συγκεκριμένη χρονιά. Στη Βιολογική Μελισσοκομία, δεν κοιτάς μόνο πόσο μέλι θα πάρεις, αλλά τι θα αφήσεις στα μελίσσια, για να τα καταφέρουν. Ένας βιολογικός μελισσοκόμος, πρέπει να είναι διατεθημένος να πάρει μισή παραγωγή, η σε μια κακή χρονιά καθόλου μέλι.

Το πιο δύσκολο στην Βιολογική Μελισσοκομία είναι η αλλαγή των κηρηθρών. Ο μελισσοκόμος εφόσον θέλει να γίνει bio πρέπει να αντικαταστήσει όλες τις κηρήθρες του με καινούργιες. Υπάρχουν δύο επιλογές. Η πρώτη να αγοράσεις βιολογικές πιστοποιημένες κηρήθρες. Η δεύτερη, να λιώσεις το δικό σου κερί σε ένα κηρηθροποιείο, και να φτιάξεις δικά σου φύλλα, και η τρίτη λύση, να βάλεις σκέτα συρματωμένα πλαίσια ή με κάποιο τρίκ, να ωθήσεις τις μέλισσες να φτιάξουν μόνες τους. Οι δύο τελευταίες λύσεις είναι και οι πιο διαδεδομένες. Κυρίως η δεύτερη όμως.



Με τα ταίσματα σίγουρα θα υπάρχουν απορίες, όμως στη βιολογική Μελισσοκομία, πρακτικά υπάρχουν αρκετά παραθυράκια. Πχ ένας βιολογικός μελισσοκόμος μπορεί να ξεχωρήσει κάποια μελίσσια, να τα τροφοδοτήσει με βιολογική ζάχαρη, να κάνουν πολλούς ανοιξιάτικους γόνους, και απο αυτά τα μελίσσια να ενισχύσει τα άλλα που δεν ταίστηκαν. Με αυτό το τρόπο ο μελισσοκόμος έχει καθαρά βιολογικά μελίσσια χωρίς ταίσματα, και δυνατά σε πλυθησμό. Επίσης μια άλλη εναλλακτική που εφαρμόζετε έντονα απο πολλούς βιολογικούς μελισσοκόμους είναι ταίσμα με μέλι, που αγοράζεται απο άλλους μελισσοκόμους. Μόνη προυπόθεση να γνωρίζουμε τι μέλι ταίζουμε και ότι είναι 100% καθαρό.

Επίσης στη βιολογική μελισσοκομία δεν επιτρέπονται οι πλαστικές κυψέλες Επίσης Δεν επιτρέπεται το βάψιμο με μη οικολογικά χρώματα. Γενικά όλα προσπαθείς να τα κάνεις όσο πιο φυσικά γίνετετε. Όλα τα φάρμακα, οι θεραπείες, οι επεμβάσεις που γίνονται μέχρι το βάψιμο της κυψέλης, πρέπει τα υλικά να είναι επιτρεπτά για τη βιολογική μελισσοκομίας. Πχ η θυμόλη το οξαλικό οξύ, το μυρμικικό, είναι σκευάσματα που επιτρέπονται στη βιολογική μελισσοκομία. Είναι καλό να προσέχουμε τα πάντα. Όταν έχεις δικαίωμα να πουλήσεις το προιόν σου, σε σχεδόν διπλάσια τιμή, καλό είναι να τα προσέχεις όλα αυτά.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ

ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΜΕΛΙΣΣΩΝ- ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
● Προτιμάται η χρησιμοποίηση του είδους Apis mellifera και των τοπικών
οικοτύπων τους.
● Τα προϊόντα μελισσοκομίας μπορούν να πωλούνται με αναφορές σε
βιολογικές μεθόδους παραγωγής μόνο εφόσον έχουν τηρηθεί επί ένα
τουλάχιστον έτος οι κανόνες βιολογικής παραγωγής.
● Για την ανασύσταση των μελισσιών, επιτρέπεται να αντικαθίσταται το 10%

ετησίως των βασιλισσών και των σμηνών από βασίλισσες και σμήνη μη
βιολογικής εκτροφής στη μονάδα βιολογικής παραγωγής, υπό τον όρο ότι
οι βασίλισσες και τα σμήνη τοποθετούνται σε κυψέλες με κηρύθρες ή φύλλα
κηρυθρών που προέρχονται από μονάδες βιολογικής παραγωγής.
ΘΕΣΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
● Τα μελισσοκομεία πρέπει να εγκαθίστανται σε περιοχές που εξασφαλίζουν
πηγές νέκταρος και γύρης οι οποίες συνίστανται κυρίως σε βιολογικές
καλλιέργειες ή, ανάλογα με την περίπτωση, αυτοφυή βλάστηση ή δάση μη
βιολογικής διαχείρισης ή καλλιέργειες στις οποίες εφαρμόζονται μόνον
μέθοδοι περιορισμένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
● Τα μελισσοκομεία πρέπει να βρίσκονται σε ικανή απόσταση από
ενδεχόμενες πηγές μόλυνσης των μελισσοκομικών προϊόντων ή
επιδείνωσης της υγείας των μελισσών.
● Τα μελισσοκομεία πρέπει να είναι εγκατεστημένα κατά τέτοιο τρόπο ώστε,
σε ακτίνα 9 χιλιομέτρων από τη θέση του μελισσοκομείου, οι πηγές νέκταρος
και γύρης να αποτελούνται κυρίως από βιολογικές καλλιέργειες ή/και
αυτοφυή βλάστηση ή/και καλλιέργειες στις οποίες εφαρμόζονται μέθοδοι
παραγωγής περιορισμένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες δεν
μπορούν να επηρεάσουν τον χαρακτηρισμό της μελισσοκομικής παραγωγής
ως βιολογικής. Οι ανωτέρω απαιτήσεις δεν ισχύουν για περιοχές όπου δεν
υπάρχει ανθοφορία ή όταν οι μέλισσες βρίσκονται σε διαχείμαση.
● Ο μελισσοκόμος παρέχει στην αρχή ή τον φορέα ελέγχου χάρτη
ενδεδειγμένης κλίμακας που καταγράφει την θέση των μελισσιών. Όταν δεν
προσδιορίζονται οι τοποθεσίες, ο μελισσοκόμος παρέχει στην αρχή ή τον
φορέα ελέγχου επαρκή έγγραφα και αποδεικτικά στοιχεία, μαζί με τις
κατάλληλες αναλύσεις, εάν είναι απαραίτητο, ότι οι τοποθεσίες στις οποίες
έχουν πρόσβαση τα μελίσσια του πληρούν τους όρους του κανονισμού για
την παραγωγή βιολογικών προϊόντων.
● Η ζώνη στην οποία βρίσκεται το μελισσοκομείο πρέπει να καταγράφεται
μαζί με τα στοιχεία ταυτοποίησης των κυψελών.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
● Στο τέλος της περιόδου παραγωγής, πρέπει να διατηρούνται στις κυψέλες
επαρκή αποθέματα μελιού και γύρης για την επιβίωση των μελισσιών τον
χειμώνα.
● Η τεχνητή διατροφή των μελισσιών επιτρέπεται μόνο αν απειλείται η
επιβίωσή τους λόγω των κλιματικών συνθηκών και μόνο κατά το διάστημα
μεταξύ της τελευταίας εσοδείας μελιού και 15 ημέρες πριν από την έναρξη της
επόμενης περιόδου έκκρισης νέκταρος ή μελιτώματος. Η εκτροφή πρέπει να
πραγματοποιείται με βιολογικό μέλι, βιολογικό σιρόπι ζάχαρης ή βιολογική
ζάχαρη.
● Τα στοιχεία που πρέπει να καταχωρούνται στο μελισσοκομικό μητρώο όσον
αφορά τις ζωοτροφές είναι: τύπος του προϊόντος, ημερομηνίες, ποσότητες και
κυψέλες στις οποίες χρησιμοποιείται η τροφή.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΧΘΡΩΝ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ
● Για την προστασία των πλαισίων, κυψελών και κηρυθρών, ιδίως έναντι
επιβλαβών οργανισμών, επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μόνο τρωκτικοκτόνα
(πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε παγίδες) και τα απαριθμούμενα στο
παράρτημα ΙΙ του Καν. (Ε.Κ.) 889/2008 ενδεδειγμένα προϊόντα.
● Επιτρέπεται η φυσική επεξεργασία για την απολύμανση των μελισσιών, όπως
με ατμό ή γυμνή φλόγα.
● Η πρακτική της εξόντωσης του αρσενικού γόνου επιτρέπεται μόνο για την
περιστολή της βαρροϊκής ακαρίασης (Varroa destructor).
● Επιτρέπεται η χρήση μυρμηκικού οξέος, γαλακτικού οξέος, οξικού οξέος και
οξαλικού οξέος καθώς και μενθόλης, θυμόλης, ευκαλυπτόλης ή καμφοράς σε
περιπτώσεις βαρροϊκής ακαρίασης (Varroa destructor).
● Σε περίπτωση αγωγής με αλλοπαθητικά συνθετικά χημικά προϊόντα, τα
μελίσσια στα οποία εφαρμόζεται η αγωγή πρέπει να απομονώνονται κατά τη
διάρκεια της εν λόγω αγωγής και όλο το κερί πρέπει να αντικαθίσταται με κερί
που προέρχεται από βιολογική μελισσοκομία. Στη συνέχεια, τα μελίσσια αυτά
θα υπόκεινται σε περίοδο μετατροπής διάρκειας ενός έτους.
● Κάθε φορά που πρόκειται να χορηγηθούν κτηνιατρικά φαρμακευτικά
προϊόντα, ο τύπος του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένης της ένδειξης της
δραστικής φαρμακολογικής ουσίας, καθώς και λεπτομερής διάγνωση, η
ποσολογία, ο τρόπος χορήγησης, η διάρκεια της αγωγής και η προβλεπόμενη
από το νόμο περίοδος απόσυρσης πρέπει να καταγράφονται σαφώς.
ΥΛΙΚΑ-ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
● Οι κυψέλες πρέπει να κατασκευάζονται από φυσικά υλικά που δεν
παρουσιάζουν κίνδυνο μόλυνσης του περιβάλλοντος ή των προϊόντων της
μελισσοκομίας.
● Εντός των κυψελών επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μόνο φυσικά προϊόντα
όπως πρόπολη, κερί και φυτικά έλαια.
Οργανισμός Ελέγχου & Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων ΔΗΩ Αριστοτέλους 38, 104 33 ΑΘΗΝΑ Τηλ: 210 8224839, Φαξ: 210 821817 www.dionet.gr, info@dionet.gr

Στις ανθοφορίες που δεν συνιστώνται για τη βιολογική μελισσοκομία
συγκαταλέγονται τα βαμβάκια, οι πορτοκαλιές, τα οπωροφόρα δένδρα και γενικά οι
εντατικές καλλιέργειες (τριφύλλια, ηλίανθος, καλαμπόκι κ.ά)