Πρόγραμμα παραγωγής βασιλικού πολτού σε διώροφα μελίσσια με κανονική ή «μερική» ορφάνια

Πρόγραμμα παραγωγής βασιλικού πολτού
Οι μέθοδοι που ακολουθούν περιγράφηκαν από τους Γκόρα και Λαζαρίδου (2005).
1) Πρόγραμμα παραγωγής βασιλικού πολτού σε διώροφα μελίσσια (μερική ορφάνια)

Επιλογή μελισσιών
Επιλέγονται τα μελίσσια που θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βασιλικού πολτού τα οποία θα πρέπει να είναι δυνατά με πολύ πληθυσμό. Tα μελίσσια τροφοδοτούνται για 7 συνεχείς ημέρες με αρκετή ποσότητα σιροπιού (1:1). Συνήθως σε κάθε μελίσσι δίνεται μισό έως ένα λίτρο σιροπιο. Μετά το τέλος της τροφοδοσίας, μπορεί να ξεκινήσει η παραγωγή ανάλογα με τη μέθοδο που έχει επιλεχθεί.


Πρόγραμμα παραγωγής βασιλικού πολτού σε διώροφα μελίσσια (μερική ορφάνια)

Για την παραγωγή βασιλικού πολτού με τη μέθοδο αυτή, χρησιμοποιούνται μελίσσια 2 ορόφων με 20 κηρήθρες πληθυσμό.

1η ημέρα: Γίνεται η διαμόρφωση στο μελίσσι εκτροφής που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή του βασιλικού πολτού. Έτσι η βασίλισσα πρέπει να βρίσκεται στον κάτω όροφο περιορισμένη με βασιλικό διάφραγμα ενώ στον επάνω όροφο θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 2 κηρήθρες ανοιχτού γόνου. Την ίδια αυτή ημέρα θα πρέπει να δημιουργηθούν και τα μελίσσια έναρξης.

Μελίσσια έναρξης: Αυτά είναι δυνατά, ορφανά μελίσσια (όπως ακριβώς τα μελίσσια της 1ης μεθόδου) των 10 κηρηθρών τα οποία στόχο έχουν να βοηθήσουν ώστε η αποδοχή να είναι υψηλή από την πρώτη φορά. Για το λόγο αυτό θα φιλοξενήσουν τα εμβολιασμένα βασιλικά κελιά για μια μέρα μόνο όμως την πρώτη μόνο φορά.

2η ημέρα: Από το μελίσσι έναρξης αφαιρείται το πλαίσιο του ανοιχτού γόνο, και 60 εμβολιασμένα κελιά τοποθετούνται στο κέντρο ανάμεσα σε 2 κηρήθρες εκκολαπτόμενου γόνου. Ακολουθεί τροφοδότηση με σιρόπι (1:1) και γυρεόπιτα.

3η ημέρα: Τα εμβολιασμένα βασιλικά κελιά μεταφέρονται από το μελίσσι έναρξης στον επάνω όροφο του διώροφου μελισσιού. Το πλαίσιο τοποθετείται στο κέντρο, δεξιά και αριστερά του οποίου υπάρχουν κηρήθρες με ανοιχτό γόνο (εικόνα 5).
Στο μελίσσι έναρξης επιστρέφεται η βασίλισσα του είτε με εισαγωγή σε κλουβί, είτε με συνένωση με τη μέθοδο της εφημερίδας.

4η ημέρα: Κενή

5η ημέρα (3η από τον εμβολιασμό): Γίνεται η αφαίρεση του πλαισίου με τα βασιλικά κελιά προκειμένου να συλλεχθεί ο βασιλικός πολτός. Το μελίσσι επιθεωρείται για πιθανά φυσικά βασιλικά κελιά τα οποία καταστρέφονται. Ακολουθεί εμβολιασμός με λάρβες κατάλληλης ηλικίας και τα τεχνητά κελιά τοποθετούνται κατευθείαν στο διώροφο μελίσσι, στον επάνω όροφο στο κέντρο, ανάμεσα σε 2 κηρήθρες ανοιχτού γόνου. Το μελίσσι έναρξης χρησιμοποιήθηκε μόνο την πρώτη φορά και για μια μόνο ημέρα.



Εικόνα. Συλλογή Β.Π. από διώροφο μελίσσι. Η βασίλισσα περιορίζεται στον κάτω όροφο με βασιλικό διάφραγμα. Τα πρώτα κελιά μεταφέρονται από μελίσσι έναρξης. Κάθε 6η ημέρα στο πάνω όροφο τοποθετούνται δύο πλαίσια με σφραγισμένο γόνο.

Και στη μέθοδο αυτή απαιτείται προσθήκη γόνου. Έτσι κάθε 2ο εμβολιασμό (6 ημέρες) μεταφέρονται 2 κηρήθρες ανοιχτού γόνου από τον κάτω όροφο στον επάνω τα οποία τοποθετούνται δεξιά και αριστερά από τη θέση που τοποθετούνται τα βασιλικά κελιά.

Προσοχή με την μέθοδο αυτή υπάρχει περίπτωση οι μέλισσες να φτιάξουν βασιλικά κελιά σμηνουργίας στον κάτω όροφο γι’ αυτό και χρειάζεται περιοδικός έλεγχος.

Επιπρόσθετες πληροφορίες για τις μεθόδους παραγωγής

Εμβολιασμός: Ο εμβολιασμός γίνεται εύκολα και αποτελεσματικά με το εμβολιαστήριο που φαίνεται στην εικόνα 8. Εκτός από την πολύ λεπτή κατάλληλα διαμορφωμένη ακίδα του, η κατασκευή του είναι τέτοια που επιτρέπει να βλέπει ο μελισσοκόμος το εσωτερικού του κελιού καθώς εμβολιάζει. Ο χώρος που γίνεται ο εμβολιασμός να έχει υψηλή σχετική υγρασία και καλό φωτισμό.Σε κάθε τεχνιτό κελί πριν τον εμβολιασμό τοποθτείται σταγόνα αραιωμένου βασιλικού πολτού με νερόπροκειμένου να γίνει ευκολότερη η μεταφορά της λάρβας.

Συλλογή: Αφαιρείται η λάρβα με ξύλινο μικρό αντικείμενο (π.χ. οδοντογλυφίδα) και ακολούθως ο βασιλικός πολτός (εικ. 9) Προσοχή, δεν χρησιμοποιείται μεταλλικό αντικείμενο διότι μπορεί να οξειδωθεί ο βασιλικός πολτός. Για μεγαλύτερη ευκολία μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί η αντλία. Η αντλία συνοδεύεται με ξυραφάκι το οποίο βοηθά στο να κοπεί το επιπλέον κερι (εικ. 10 και 11). Ο βαιλικός πολτός τοποθετείται σε σκοτεινόχρωμα βάζα και τοποθετείται στην κατάψυξη όπου παραμένει αναλλοίωτος για 1,5 περίπου χρόνο.

Καθάρισμα κεριών: Τα βασιλικά κελιά καθαρίζονται με ζεστό ατμό και ξανά-εμβολιάζονται.



Φωτ. 8 Εικόνα1 Εμβολιαστήριο




Φωτ. 9. Χρησιμοποιείστε μόνο ξύλινη σπάτουλα για την συλλογή του Β.Π. ποτέ μεταλλική.





Προσθήκη λεζάνταςΦωτ. 10 Η αντλία αναρόφησης του Β.Π. συνοδεύεται από ξυραφάκι με το οποίο κόβονται τα «περισσεύματα» κεριού των βασιλικών κελιών

2) Πρόγραμμα παραγωγή βασιλικού πολτού σε ορφανά μελίσσια

Επιλογή μελισσιών
Επιλέγονται τα μελίσσια που θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βασιλικού πολτού τα οποία θα πρέπει να είναι δυνατά με πολύ πληθυσμό. Tα μελίσσια τροφοδοτούνται για 7 συνεχείς ημέρες με αρκετή ποσότητα σιροπιού (1:1). Συνήθως σε κάθε μελίσσι δίνεται μισό έως ένα λίτρο σιροπιο. Μετά το τέλος της τροφοδοσίας, μπορεί να ξεκινήσει η παραγωγή ανάλογα με τη μέθοδο που έχει επιλεχθεί.

Πρόγραμμα παραγωγή βασιλικού πολτού σε ορφανά μελίσσια:

1η ημέρα: Αφαιρείται από το μελίσσι εκτροφής των βασιλικών κελιών, η βασίλισσα και περιορίζεται ο χώρος του. Τα διώροφα μελίσσια «περιορίζονται» σε έναν όροφο. Τελικά το μελίσσι θα πρέπει να αποτελείται από α) πληθυσμό που θα καλύπτει 10 κηρήθρες, β) κλειστό γόνο σε 2 κηρήθρες, γ) ανοιχτό γόνο 1 με 2 κηρήθρες, προκειμένου να κρατηθεί ο πληθυσμός στο μελίσσι και οι υπόλοιπες κηρήθρες με μέλι και γύρη.

2η ημέρα: Αφαιρείται ο ανοιχτός γόνος που είχε αφεθεί στο μελίσσι, και αφού γίνει ο εμβολιασμός (εικ 3) τοποθετείται το πλαίσιο με τα τεχνητά βασιλικά κελιά στο κέντρο, δεξιά και αριστερά του οποίου βρίσκονται οι κηρήθρες με τον εκκολαπτόμενο γόνο. Τροφοδοτείται με σιρόπι (1:1) και γυρεόπιτα.

Εικόνα 3.Εμβολιασμός σε τεχνιτό βασιλικό κελί
3η – 4η ημέρα: Κενές

5η ημέρα (3η από τον εμβολιασμό): Αφαιρούνται τα βασιλικά κελιά προκειμένου να συλλεχθεί ο βασιλικός πολτός. Γίνεται έλεγχος για πιθανά φυσικά βασιλικά κελιά στο μελίσσι τα οποία καταστρέφονται. Ακολουθεί εμβολιασμός με λάρβες κατάλληλης ηλικίας -2ου 24ώρου (εικόνα 4) στα ίδια κελιά και τοποθετούνται και πάλι στο μελίσσι το οποίο τροφοδοτείται σιρόπι και γυρεόπιτα. Τρεις ημέρες μετά τα κελιά θα είναι και πάλι έτοιμα προκειμένου να συλλεχθεί ο βασιλικός πολτός και να εμβολιαστούν νέες λάρβες.



Εικόνα 4. Γόνος κατάλληλος για εμβολιασμό


Κάθε 6 ημέρες (δηλαδή κάθε δεύτερο εμβολιασμό) χρειάζεται η προσθήκη γόνου προκειμένου να διατηρηθεί το μελίσσι για παραγωγή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι από άλλα μελίσσια που διατηρούνται στο μελισσοκομείο αφαιρούνται 2 κηρήθρες με σφραγισμένο, εκκολαπτόμενο γόνο οι οποίες τοποθετούνται σε κάθε μελίσσι παραγωγής βασιλικού πολτού.

Ένα τέτοιο μελίσσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συνεχείς εμβολιασμούς από τον Απρίλιο-Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο κάθε χρονιάς, ανάλογα με τις θερμοκρασίες του περιβάλλοντος.


Ανδρέας Θρασυβούλου, Τσαλίμαλμα Ευθυμία
Εργαστήριο Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας Σχολή Γεωπονίας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Απο: Πανελλήνιος Σύνδεσμος Μελισσοκόμων-Παραγωγών Βασιλικού Πολτού

Το είδα: melissocomiko.blogspot.gr