Μέθοδος Ντάνχαμ ή... τα αγαθά (τα πολλά μέλια) κόποις κτώνται !!!

                 (Έξυπνοι χειρισμοί-Περισσότερα μέλια!)

«Τα αγαθά κόποις κτώνται»! Αυτό το αρχαίο ρητό ταιριάζει γάντι στη μέθοδο που εξέλιξε ο σπουδαίος αυτός αμερικανός μελισσοκόμος. Αν τώρα αναρωτηθείτε γιατί λέμε «εξέλιξε» και όχι «εμπνεύσθηκε», όπως συνήθως, θα σας λύσουμε αμέσως την απορία. 

Η μέθοδος αυτή στην ουσία είναι μια τροποποίηση-απλοποίηση της μεθόδου που εμπνεύσθηκε κάποιος άλλος. Ο επιστήμονας που πειραματίστηκε πρώτος και περισσότερο από όλους, με την συνύπαρξη δυο βασιλισσών σε μια κυψέλη.

Αναφερόμαστε φυσικά στον, επίσης μεγάλο αμερικανό, Δρ. Φαρράρ που είχε διατυπώσει και εφαρμόσει την δική του ομώνυμη μέθοδο. Και επειδή, συνήθως, το ένα φέρνει το άλλο, μπορεί να αναρωτηθείτε και πάλι γιατί δεν σας παρουσιάζουμε την πρωτότυπη και αυθεντική έκδοση αυτής της μεθόδου, και σας παρουσιάζουμε μια τροποποίηση-απλοποίηση της! 

Η απάντηση είναι απλή! Γιατί η μέθοδος αυτή, έτσι όπως διατυπώθηκε από τον Ντάνχαμ, ταιριάζει πολύ περισσότερο στις συνθήκες και στις ανθοφορίες της χώρας μας. Πιο συγκεκριμένα, η μέθοδος Φαρράρ προβλέπει την συνύπαρξη των δυο βασιλισσών και κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας, και προτάσσει την κατάργηση της μιας, έναν  μήνα (?) πριν το τέλος τής ανθοφορίας. 

Αυτό σημαίνει ότι αν εφαρμοστεί στην Ελλάδα, περιορίζει τις επιλογές, μόνο στο έλατο και στο πεύκο,( και αυτό με ερωτηματικάο),γιατί πάνω από ένα μήνα μόνο αυτά «δουλεύουν», στην καλύτερη περίπτωση.

Και μετά από όλες αυτές τις απαραίτητες διευκρινήσεις, ας προχωρήσουμε στην περιγραφή της μεθόδου.

Όλα ξεκινούν, όπως πάντα την άνοιξη με ένα διώροφο μελίσσι Α/Β (σχήμα1)! 

Όταν λοιπόν αυτό το διώροφο μελίσσι αποκτήσει 7-8 πλαίσια γόνου, προχωράμε στους εξής χειρισμούς: Παίρνουμε από αυτό 3 πλαίσια ώριμου γόνου μαζί με τις μέλισσες που έχουν πάνω τους και άλλα τρία πλαίσια με μέλια (αν το κρίνουμε σκόπιμο αφήνουμε και σε αυτά  ένα μέρος από τις μέλισσες που έχουν) και τα τοποθετούμε μέσα σε ένα νέο πάτωμα Γ. 

Στις θέσεις των 6 αυτών πλαισίων που  πήραμε από το Α/Β βάζουμε 6 άλλα κενά. Στη συνέχεια τοποθετούμε πάνω στο αρχικό, διώροφο μελίσσι Α/Β μια σήτα μεταφοράς με διπλό πλέγμα και πάνω από αυτό τοποθετούμε το σώμα Γ στο οποίο  δίνουμε μια δική του ξεχωριστή είσοδο.(σχήμα 2). 

Το μελίσσι αυτό είναι στην ουσία μια ορφανή παραφυάδα όπου, σύμφωνα με την μέθοδο , θα πρέπει να της βάλουμε μια γονιμοποιημένη μάνα. Πράγματι, αφού περάσουν 24 ώρες, εισάγουμε μια γονιμοποιημένη βασίλισσα, παίρνοντας φυσικά όλα τα γνωστά μέτρα ασφάλειας.

 Με τη διάταξη αυτή, ούτε οι δυο βασίλισσες μπορούν να εμπλακούν, λόγω του διπλού πλέγματος που τις χωρίζει, μα ούτε και  οι μέλισσες των δυο μελισσιών επικοινωνούν μεταξύ τους. Το πάνω όμως μικρό μας μελίσσι, επωφελείται τα μέγιστα από τη ζέστη που του δίνει το κάτω, μεγάλο μελίσσι μας.

Στη συνέχεια, αφού έχουν περάσει κάποιες μέρες και η νεαρή μάνα έχει αρχίσει να γεννάει κανονικά, ανεβάζουμε δυο ακόμα πλαίσια με εκκολαπτόμενο γόνο από το κάτω μελίσσι Α/Β, στο πάνω μελισσάκι μας Γ, χωρίς όμως μέλισσες, αυτή τη φορά. Με το χειρισμό αυτό πετυχαίνουμε δυο πράγματα: Πρώτον, ξελαφρώνουμε το κάτω, μεγάλο μελίσσι μας, απομακρύνοντας έτσι τον κίνδυνο της σμηνουργίας και δεύτερον, δίνουμε μεγάλη ώθηση στο  πάνω, μικρό μαλισσάκι μας, το οποίο σε κανονικές συνθήκες γρήγορα θα μας ζητήσει πάτωμα Δ. 

Το ενδεχόμενο να μας ζητήσει πάτωμα και το κάτω μελίσσι υπάρχει στην θεωρία...μα στην πράξη κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να συμβεί, γι αυτό απλά το αναφέρουμε, αλλά δεν το σημειώνουμε στο επόμενο σχήμα 3, που δείχνει τη μορφή που θα έχει το συγκρότημά μας, μετά από αυτούς τους χειρισμούς! 

Όταν θα αρχίσει η μεγάλη ανθοφορία-στόχος έχει φτάσει η ώρα να καταργηθεί η μια βασίλισσα και η κυψέλη μας να μετατραπεί σε ένα πολύ μεγάλο μελίσσι, με μια βασίλισσα. Τότε λοιπόν κάνουμε τους εξής χειρισμούς: Κατεβάζουμε κάτω τον εμβρυοθάλαμο Γ του πάνω μελισσιού, που έχει και την νεώτερη μάνα, τοποθετούμε πάνω σε αυτό τον εμβρυοθάλαμο Α του κάτω μελισσιού, αφού προηγουμένως του έχουμε αποσύρει τη μάνα που είναι και μεγαλύτερης ηλικίας και από πάνω βάζουμε ένα βασιλικό διάφραγμα. Στη συνέχεια τοποθετούμε από πάνω τα δυο άλλα πατώματα-αποθήκες μελιού και έτσι η κυψέλη μας έχει τη μορφή του σχήματος 4.

Το μελίσσι μας με αυτούς τους χειρισμούς θα βρεθεί με έναν πολύ μεγάλο πληθυσμό και με σχετικά λίγο φρέσκο γόνο που χρειάζεται τάισμα, αφού έχουμε κάνει μερικό μπλοκάρισμα γόνου, καταργώντας την μια μάνα.

 Η μέθοδος αναφέρει και τι κάνουμε στην περίπτωση που τα πλαίσια του γόνου της κυψέλης, είναι περισσότερα από είκοσι! Παρ όλο που και αυτό είναι ένα ενδεχόμενο που σπάνια θα το συναντήσουμε σήμερα, θεωρούμε σκόπιμο να το περιγράψουμε, αφού το περιγράφει και η εν λόγω μέθοδος. 

Στην σπάνια λοιπόν αυτή περίπτωση, βάζουμε ένα ακόμα σώμα Ε πάνω από τις αποθήκες και τοποθετούμε εκεί τα υπόλοιπα πλαίσια με γόνο που περισσεύουν, δηλαδή τα, επί πλέον των είκοσι, πλαίσια, διαλέγοντας όσο μπορούμε τον πιο ώριμο γόνο (σχήμα 5). 

Όπως είναι φυσικό με τη μορφή που έχει πάρει το συγκρότημα αυτό, η πιθανότητα να δημιουργηθούν βασιλικά κελιά στο πάνω τμήμα είναι μεγάλη, ιδιαίτερα αν μέσα στον ώριμο γόνο υπάρχει και φρέσκος γόνος, αλλά και λόγω της ύπαρξης του βασιλικού διαφράγματος και της μεγάλης «απόστασης» που θα έχει δημιουργηθεί μεταξύ μάνας και μελισσών των πάνω ορόφων. 

Σε αυτή την περίπτωση έχουμε δυο επιλογές: Αν θέλουμε αύξηση μελισσιών, απομακρύνουμε το σώμα Ε, μόλις θα έχουν σφραγιστεί όλα τα βασιλικά κελιά, δημιουργώντας έτσι ένα νέο μελισσάκι. Αν θέλουμε πολύ μέλι, σφραγίζουμε όλες τις τυχόν εισόδους των τριών πάνω πατωμάτων, με αποτέλεσμα η βασίλισσα, που θα εκκολαφθεί και θα επικρατήσει, να μην μπορέσει να γονιμοποιηθεί και φυσικά να εξαφανιστεί!

Αυτή λοιπόν είναι η περίφημη μέθοδος Ντάνχαμ, η οποία έχει βέβαια κόπο και δυσκολίες, αλλά που όμως ακόμα και σε μια μέτρια ανθοφορία, μπορεί να μας δώσει μια πολύ καλή σοδιά, γεμίζοντας δυο ή ακόμα και τρία πατώματα με μέλι!

Αλλά είπαμε: «τα αγαθά κόποις κτώνται»!!!

Επιμέλεια : Μανόλης Δερμάτης συγγραφέας του βιβλίου << ιστορία μιας βασίλισσας >> (Εκδόσεις μελισσοκομική επιθεώρηση).

Εξερευνώντας τον θαυμάσιο και εκπληκτικό κόσμο της μέλισσας.

Ορεινή Μέλισσα